Chiều 26/11, đoàn công tác Bộ TT&TT do Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng dẫn đầu đã có buổi thăm và làm việc tại Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (VNPost). 

Dưới đây là toàn văn bài phát biểu của Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng tại buổi làm việc.

Một công ty to như VNPost sẽ cạnh tranh với hơn 400 công ty nhỏ trong lĩnh vực Bưu chính bằng cách nào? Công ty nhỏ chủ yếu làm ở thành phố, dễ làm lại có lãi, và vì thế cũng đẩy lợi nhuận xuống gần bằng 0. VNPost thì phải làm ở tất cả mọi nơi để thực hiện phổ cập dịch vụ Bưu chính, vậy phải làm sao để có lợi nhuận?

Công ty nhỏ thường linh hoạt hơn, sáng tạo hơn, dám chấp nhận sai hơn. Công ty to thì bộ máy nhiều lớp, không linh hoạt và nhanh được, lại phải giữ gìn thương hiệu cẩn thận hơn. Công ty nhỏ đa số là công ty mới, lao động trẻ. VNPost thì đã hơn 70 năm, tuổi trung bình cao hơn rất nhiều. Công ty nhỏ thì đa số là tư nhân. VNPost thì nhà nước 100%.

Nếu nhìn theo cách truyền thống thì VNPost sẽ không có cơ hội gì trong cuộc cạnh tranh này. Nếu chúng ta chỉ nhìn thấy bất lợi trong bất lợi thì rõ ràng đó là bất lợi. Nhưng nếu nhìn khác đi, nhìn theo hướng tìm cái lợi trong cái bất lợi thì chúng ta sẽ thấy những lợi thế mà không ai có được.

VNPost phải phổ cập dịch vụ thì lại có mạng lưới phủ rộng nhất, mà vùng phủ dịch vụ luôn là một lợi thế cạnh tranh. công ty to thì quản lý hệ thống bao giờ cũng tốt hơn công ty nhỏ, công ty to luôn là một thương hiệu, là một sự đảm bảo đối với khách hàng. công ty to với tuổi trung bình cao có thể đưa vào tính chuyên nghiệp và tạo lên sự tin cậy. công ty nhà nước thì có thể nêu cao tính làm chủ, có thể khơi dậy tinh thần dân tộc, tinh thần phụng sự tổ quốc.

VNPost phải đầu tư vào hạ tầng Logistics. Thương mại điện tử (TMĐT) là tương lai của VNPost. Chúng ta đang nói rất nhiều đến kết nối mạng, kết nối viễn thông, kết nối trong thế giới ảo. Nhưng phải có một dòng chảy vật lý tương tự trong thế giới thực, một kết nối vật lý trong thế giới thực, đó chính là mạng lưới Bưu chính. Bưu chính phải đảm bảo dòng chảy hàng hoá trong thế giới thực, đây chính là không gian vô hạn của Bưu chính.

Thế giới càng ảo bao nhiêu thì nhu cầu về tiếp xúc người với người càng cao bấy nhiêu. VNPost với rất nhiều cán bộ nhân viên thì đó là một lợi thế. Chúng ta đến với khách hàng và trở thành một người bạn của khách hàng, có thể nói chuyện, tin nhau và có thể nhờ nhau một việc. Khách hàng không phải tài sản lớn nhất của doanh nghiệp, mà niềm tin của khách hàng mới là tài sản lớn nhất.

Từ dịch vụ chuyển phát, VNPost phải đặt mục tiêu xa hơn là sở hữu khách hàng, mỗi nhân viên phụ trách vài trăm hộ gia đình. Mô hình kinh doanh bây giờ là: Từ một dịch vụ cơ bản, thí dụ dịch vụ chuyển phát, doanh nghiệp tiếp cận khách hàng, tạo nên một cộng đồng khách hàng, một CSDL về khách hàng.

Khi đã có một tập khách hàng đủ lớn thì doanh nghiệp sẽ cung cấp các dịch vụ khác tới khách hàng, đây mới là giai đoạn phát triển chính của doanh nghiệp. Bởi vậy, không bao giờ chỉ dừng lại ở dịch vụ cơ bản, dịch vụ truyền thống của doanh nghiệp. Có khách hàng sẽ có tất cả. Nếu VNPost cung cấp nhiều dịch vụ khác nữa trên tập khách hàng của mình thì doanh thu của VNPost sẽ tăng lên nhiều lần. VNPost không phải doanh nghiệp tỷ USD mà sẽ là doanh nghiệp chục tỷ USD.

Quản trị con người là khó khăn nhất. VNPost lại nhiều người. Đây là cơ hội để VNPost trở thành công ty có quản trị tốt nhất. VNPost cần đặt mục tiêu quản trị con người là số 1, là công việc trọng tâm trong mọi giai đoạn phát triển. Làm được việc này, VNPost sẽ thực sự là công ty xuất sắc nhất. Một doanh nghiệp lớn cần có văn hoá để làm gốc, cần có khát vọng để thống nhất và đi xa. Hai việc này VNPost phải luôn ý thức, phải làm trước và liên tục làm.

Công nghệ nhiều hơn. ICT là nền tảng của các lĩnh vực. VNPost nằm trong một bộ ICT thì phải phát huy thế mạnh này. Bất kỳ việc gì cũng phải nghĩ cần đưa công nghệ vào như thế nào. Công nghệ số, chuyển đổi số và kinh tế số là những định hướng mà lãnh đạo VNPost lúc nào cũng phải ghi nhớ, đưa vào mọi hoạt động của công ty.

ICT không chỉ giúp đổi mới các hoạt động truyền thống mà còn có thể tạo ra các lĩnh vực mới. VNPost phải thành lập một bộ phận chuyên biệt để đẩy mạnh ứng dựng ICT vào mọi hoạt động của VNPost. Mặc dù người nhiều, dịch vụ là chính, nhưng chuyển đổi số phải là ưu tiên số 1, VNPost phải thực hiện chuyển đổi số triệt để từ 2019, chỉ có như vậy thì VNPost mới có thể sáng tạo, phát triển nhiều dịch vụ mới.

Về việc sử dụng tư vấn. Chỉ khi có một ý tưởng rõ ràng về công ty mình thì mới nên nghĩ đến thuê tư vấn, nhất là tư vấn làm chiến lược. Tư vấn giỏi ở chỗ sắp xếp có hệ thống, vẽ đủ bức tranh, nhiều kinh nghiệm quốc tế. Nhưng tư tưởng thì bao giờ cũng phải từ công ty.

VNPost nên sử dụng tư vấn để rà soát lại toàn bộ các quy định, quy trình để bỏ đi cái chồng chéo, cái thừa, cái gây cản trở. Bao năm qua chúng ta đã sản xuất ra rất nhiều quy định chồng lên nhau, nay đã đến lúc dọn dẹp. Làm tốt việc này sẽ tạo ra một VNPost mới. VNPost có đủ nguồn lực để có thể thuê một công ty tư vấn tốt. Cần có ngay một công ty tư vấn, nên là cho một giai đoạn, chứ không phải một lần.

VNPost cần bổ sung các công cụ quản trị, chính sách. Phải sử dụng nhiều hơn, phong phú hơn các công cụ chính sách. Ngoài luật lệ và quy định thì phải chú ý đến 7 công cụ sau:

(1) Quy chuẩn, sử dụng các chuẩn sẽ tạo ra một công ty đồng nhất.

(2) Các chính sách khuyến khích, tập trung vào các ưu tiên của công ty, khuyến khích vào đâu thì sẽ tạo ra sự phát triển ở đó.

(3) Tạo cơ chế chia sẻ thông tin giữa các phòng ban, giữa các chi nhánh, đã sinh ra các tổ chức là có xu thế khép kín, việc chia sẻ thông tin là cái kém nhất trong các tổ chức của chúng ta.

(4) Chia sẻ, sử dụng những kinh nghiệm tốt để học tập, đó là các kinh nghiệm tốt của nước ngoài, của các công ty khác, kể cả các công ty ngoài ngành, các chi nhánh.

(5) Tổ chức các chương trình đào tạo, ngoài dạy chuyên môn, nghiệp vụ thì đào tạo phải chú trọng thay đổi nhận thức, để khai sáng, để tăng cường làm việc nhóm, tạo thói quen thảo luận.

(6) Tạo các chuẩn mực về hành vi trong công ty, chuẩn mực hành vi là đạo đức công ty, là sức mạnh mềm của công ty, là một bộ phận của văn hoá công ty, từ việc chào nhau, cấp trên vào thì đứng dậy, đến họp sớm 5 phút,..

(7) Tạo niềm tin trong tổ chức, mọi người tin nhau, tin vào lãnh đạo.

Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng