Ngày 14/6/2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tổ chức Hội nghị triển khai các đề án phát triển nguồn nhân lực và mô hình hợp tác giữa ba chủ thể: Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp (gọi tắt là “3 Nhà”), nhằm cụ thể hóa chủ trương đẩy mạnh liên kết giữa giáo dục đại học, nghiên cứu khoa học và phát triển kinh tế – xã hội. Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc và Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn đồng chủ trì hội nghị. Là đơn vị phối hợp tổ chức Hội nghị, PGS. TS Đặng Hoài Bắc, Giám đốc Học viện đã phát biểu chào mừng và có bài tham luận tại Hội nghị.

Tạo đột phá trong hợp tác “3 nhà”

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh, Hội nghị lần này tập trung triển khai 4 đề án trọng điểm vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, gồm: Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm đến năm 2050; Đề án Đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển công nghệ cao giai đoạn 2025 – 2035 và định hướng tới năm 2045; Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030; Đề án Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ phát triển điện hạt nhân đến năm 2035.

Theo Thứ trưởng, hợp tác giữa Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp, hay còn gọi là mô hình “3 nhà” có vai trò hết sức quan trọng để phát huy sức mạnh tổng hợp; đồng thời huy động, khai thác có hiệu quả các nguồn lực, gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo, nghiên cứu khoa học với thị trường lao động và nền kinh tế, đáp ứng tốt nhất nguồn nhân lực chất lượng cao, phát triển khoa học công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

“Đây là phương thức để đưa khoa học vào sản xuất, đổi mới vào thị trường và tri thức vào phát triển” – Thứ trưởng nhấn mạnh, đồng thời khẳng định, hợp tác “3 nhà” cũng là điều kiện tiên quyết để Việt Nam xây dựng được các trung tâm đổi mới sáng tạo liên ngành, các cụm liên kết công nghiệp – học thuật, từng bước hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.

Đây là hướng đi phù hợp với yêu cầu của Nghị quyết 57, đồng thời là cách cụ thể hóa tinh thần hành động trong Nghị quyết 68 và Nghị quyết 59 về phát triển doanh nghiệp tư nhân đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế chủ động, toàn diện. Các Nghị quyết ra đời đã tạo ra giai đoạn đột phá trong hợp tác 3 nhà thông qua việc tạo ra chuỗi giá trị đổi mới sáng tạo, từ ý tưởng – nghiên cứu – ứng dụng – thương mại hóa.

Qua đó, góp phần rút ngắn khoảng cách giữa đào tạo và thực tiễn, giữa khoa học và thị trường; tạo môi trường để doanh nghiệp chuyển hóa tri thức thành sản phẩm, nhà trường chuyển đổi chức năng, Nhà nước chuyển từ quản lý sang đồng hành.

PTIT tăng cường liên kết “3 nhà” để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao  

Tại Hội nghị, PGS.TS Đặng Hoài Bắc, Giám đốc Học viện đã có bài tham luận, chia sẻ mô hình liên kết giữa Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp mà PTIT đang tiên phong triển khai và bước đầu đã đạt được những kết quả quan trọng như: Năm 2023, Học viện đã xây dựng các chương trình đào tạo song song cùng doanh nghiệp tăng thực tiễn: Kỹ sư Công nghệ thông tin hợp tác với Rikkeisoft; Công nghệ thông tin định hướng ứng dụng hợp tác với VMO; Học viện đã triển khai tích hợp các chứng chỉ uy tín vào Chương trình đào tạo CISCO, AMAZON, ARM, GOOGLE, INVIDA, ACCA… Tới nay, đã có hơn 5000 sinh viên Học viện có chứng chỉ do Samsung tài trợ,.. Mỗi ngành đào tạo tại Học viện luôn có 7-10 doanh nghiệp đồng hành đào tạo đánh giá sinh viên trong quá trình thực tập, phát triển ứng dụng đánh giá năng lực sinh viên tại Doanh nghiệp.

Giám đốc Học viện cũng đề xuất các nhóm giải pháp nhằm tăng cường hợp tác “3 nhà”.

Mô hình “3 nhà” trong đào tạo: Xây dựng các chương trình đào tạo “định hướng nghề nghiệp ưu tiên” (Nhà nước tài trợ, Nhà trường đào tạo, xã hội, Doanh nghiệp sử dụng). Xây dựng chương trình cùng đào tạo sinh viên tài năng (Nhà nước, XH cấp học bổng, Nhà trường và Doanh nghiệp cùng đào tạo).  Xây dựng các cơ chế khuyến khích cho phép linh hoạt để nhà trường và doanh nghiệp cùng đào tạo (Công nhận môn học của doanh nghiệp, uỷ quyền cho doanh nghiệp đánh giá, trả lương/hỗ trợ cho nhà khoa học trong DN có tham gia đào tạo, miễn thuế cho doanh nghiệp khi kết hợp đào tạo, R&D với đại học….).

Mô hình 3 nhà trong thực hiện nghiên cứu: Nhà nước dẫn dắt việc nghiên cứu thông qua các trung tâm nghiên cứu, dự án/chương trình; Nhà nước hỗ trợ vốn ban đầu cho các dự án ứng dụng theo đặt hàng của Doanh nghiệp với trường đại học (khoảng 30-50% tổng kinh phí); Nhà nước có chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp khi tham gia đồng hành cùng nhà trường.

Mô hình “3 nhà” trong xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo: Nhà nước đầu tư các trung tâm về đổi mới sáng tạo trong trường đại học, các hạ tầng dùng chung để hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp; Nhà trường kết nối sinh viên với các quỹ đầu tư và doanh nghiệp. thông qua hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo; Doanh nghiệp phát triển sản phảm mới thông qua hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, hình thành sub-company ở Đại học.

Mô hình “3 nhà” đặt trong phạm vi quốc tế: Việc liên kết “3 Nhà” không chỉ khép kín trong phạm vi quốc gia mà có thể xem xét gắn kết cả với các trường đại học quốc tế và doanh nghiệp quốc tế; Nhà nước có thể xem xét có các chính sách khuyến khích các trường đại học nước ngoài uy tín hợp tác với các trường đại học Việt Nam; các doanh nghiệp nước ngoài hợp tác với các trường đại học Việt Nam và ngược lại doanh nghiệp Việt Nam có thể hợp tác với các trường đại học quốc tế; Xem xét các mô hình 02 trường đại học trong và ngoài nước liên doanh để thành lập trường đại học mới tại Việt Nam giúp tăng cường chuyển giao công nghệ và tri thức.

Giám đốc Học viện khẳng định: “Mô hình liên kết giữa Nhà nước, Nhà trường và Doanh nghiệp là chìa khóa để Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông tiếp tục phát triển và khẳng định vị thế trong giai đoạn tới. Học viện sẽ tiếp tục phát huy truyền thống trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và gắn kết “3 Nhà” qua đó đóng góp thiết thực vào công cuộc phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.