Từ ngày 2–5/10/2025, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng dẫn đầu Đoàn công tác của Bộ KH&CN có chuyến thăm và làm việc tại Nhật Bản, triển khai chuỗi hoạt động song phương và đa phương nhằm thúc đẩy mô hình hợp tác ba nhà “Nhà nước – Nhà khoa học – Doanh nghiệp”, đồng thời khẳng định định hướng chiến lược của Việt Nam trong các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), bán dẫn và chuyển đổi số.

Tham gia cùng đoàn công tác có PGS.TS Đặng Hoài Bắc, Giám đốc Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT). Trong khuôn khổ chương trình, Học viện đã tham gia tích cực, trình bày tham luận và tham gia tọa đàm về các định hướng phát triển hợp tác nghiên cứu, đào tạo nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ số và trí tuệ nhân tạo giữa Việt Nam và Nhật Bản.

Tại Tokyo, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã có buổi làm việc với ông Adachi Masashi, Quốc vụ khanh Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản. Hai bên thống nhất đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực then chốt như hạ tầng AI, dữ liệu lớn, chuyển đổi số và an toàn thông tin. Bộ trưởng nhấn mạnh, Việt Nam coi AI và hạ tầng di động là trụ cột chiến lược trong chuyển đổi số quốc gia, mong muốn hợp tác sâu rộng với Chính phủ và doanh nghiệp Nhật Bản trong phát triển hạ tầng AI, nguồn nhân lực và chuyển giao công nghệ.

Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùngnhấn mạnh, Việt Nam xác định AI và hạ tầng di động là trụ cột chiến lược trong chuyển đổi số quốc gia. Việt Nam mong muốn phối hợp chặt chẽ với Chính phủ và doanh nghiệp Nhật Bản trong xây dựng hạ tầng AI, phát triển nguồn nhân lực và thúc đẩy chuyển giao công nghệ theo hướng thiết thực, hiệu quả. Phía Nhật Bản, bày tỏ sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam phát triển hạ tầng số, chia sẻ kinh nghiệm trong quản trị công nghệ thông tin, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp hai nước kết nối và mở rộng hợp tác.

Trong chương trình, Bộ trưởng cũng có buổi làm việc với Cơ quan KH&CN Nhật Bản (JST), hai bên thống nhất lựa chọn bán dẫn là lĩnh vực hợp tác trọng tâm trong khuôn khổ chương trình NEXUS, đồng thời khuyến khích các nhà khoa học trẻ Việt Nam sang Nhật Bản tham gia nghiên cứu chung.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Việt Nam mong muốn hai bên đẩy mạnh hợp tác, đồng tài trợ cho các dự án nghiên cứu chung trong lĩnh vực bán dẫn, mở rộng thêm mảng công nghệ như đóng gói tiên tiến. Bộ trưởng đề xuất tập trung vào các chương trình nghiên cứu dài hạn từ 5 năm hoặc 10 năm, đồng thời tăng mức đầu tư cho các dự án này. Ngoài lĩnh vực bán dẫn, Bộ trưởng đề nghị mở rộng hợp tác sang các ngành chiến lược khác và thúc đẩy thương mại hóa các kết quả nghiên cứu theo hai chiều Nhật Bản – Việt Nam và ngược lại nhằm khai thác tối đa tiềm năng đổi mới sáng tạo của cả hai quốc gia.

Tại Tọa đàm “Hợp tác Nhà nước – Nhà khoa học – Doanh nghiệp: Đẩy mạnh nghiên cứu công nghệ chiến lược – Chip & Edge AI”, do Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật phối hợp với FPT Japan và Hiệp hội chuyển đổi số Việt Nam tại Nhật (VADX) tổ chức, đoàn công tác Việt Nam và các chuyên gia, trí thức Việt Nam tại Nhật đã có nhiều chia sẻ sâu sắc. Các tham luận đến từ Đại học Khoa học Tokyo, Quỹ Nafosted, FPT Semiconductor, OMIGROUP và Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông đã mang đến góc nhìn thực tiễn về xu hướng phát triển công nghệ lõi, hợp tác đào tạo và nghiên cứu ứng dụng trong kỷ nguyên AI và bán dẫn.

Phát biểu tại Tọa đàm, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định Chính phủ Việt Nam xác định chip bán dẫn là ngành công nghệ chiến lược, đồng thời đánh giá cao những sáng kiến hợp tác giữa các viện, trường và doanh nghiệp hai nước.

Trong khuôn khổ chuyến công tác, đoàn đã tham dự Diễn đàn KH&CN trong Xã hội (STS Forum) lần thứ 22 tại Kyoto, với chủ đề “Nhìn về thế giới 2030 và xa hơn: Tương lai của khoa học, công nghệ và nhân loại”, thu hút hơn 1.500 đại biểu từ hơn 100 quốc gia, trong đó có 14 nhà khoa học đạt giải Nobel  và sự tham gia của Nhật hoàng cùng Hoàng hậu Nhật Bản tại Phiên khai mạc toàn thể.

Ngoài ra, đoàn đã đến thăm Trung tâm đổi mới sáng tạo Station AI Nagoya – mô hình hợp tác công – tư giữa tỉnh Aichi và SoftBank, và Công ty HachiX, startup do người Việt sáng lập, hoạt động trong lĩnh vực AI và IoT.

Chuyến công tác đã góp phần thúc đẩy hợp tác Việt Nam – Nhật Bản trong nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đồng thời mở ra cơ hội kết nối nguồn lực giữa các viện, trường, doanh nghiệp hai nước.

Sự tham gia tích cực của Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông trong các diễn đàn, tọa đàm quốc tế lần này tiếp tục khẳng định vai trò của Học viện là đơn vị đào tạo, nghiên cứu hàng đầu của Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông. PTIT đang từng bước mở rộng mạng lưới hợp tác quốc tế, đóng góp vào chiến lược phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ chuyển đổi số quốc gia.

Nguồn: https://mst.gov.vn/